کارهای مدیران بر حسب سطوح سازمانی متفاوت است. گرچه بعضی از صاحبنظران چهار سطح مدیریت را برای هر سازمان قائلند، اما اکثر آنان بر سه سطح ذیل تأکید دارند:
1- مدیریت عملیاتی (سرپرستی)
2- مدیریت میانی
3- مدیریت عالی
1- مدیران عالی یا ارشد
گروهی از میدان که در بالاترین جایگاه مدیریت و در بالای هر م سازمانی قرار دارند و سیاست های کلی ، برنامه ریزی های کلان ، طرح های دور برد و برنامه های راهبردی سازمان را تهیه و تصویب کرده و بر کلیت سازمان نظارت و هماهنگی اعمال می نمایند ، که رئیس جمهور ، هیأت وزیران و معاونان آنان را شامل می شود .
2- مدیران میانی یا مدیران واسطه در رده دوم
این مدیران مسئول اجرای خط و مشی ها و سیاست های کلی و تعبیر و تفسیر سیاست ها می باشند و به اهداف فرعی می پردازند تا اطلاعات لازم را از سطح پائین تر گرفته و به مدیریان ارشد ارائه نمایند و در این منطقه مدیریان کل ، معاونان ، رؤسای سازمان ها ، ادارات و معاونان آنان قرار دارند .
3- مدیران عملیاتی (سرپرستان)
مدیریت عملیات ، مدیریت ارائه خدمات و تولیدات است و هدف آن هماهنگ کردن کوشش ها و تلاش ها و به کارگیری منابع و امکانات برای ارائه و حصول خدمات و تولیدات به بهترین وجه ممکن می باشد .
مدیریت عملیات عنوان کلی است که هم مدیر و سرپرست تولیددر یک مؤسسه یا کارگاه تولیدی و هم مدیر و سرپرست خدماتی در یک سازمان خدماتی را در بر می گیرند ، چه هر دویی این مدیران عملیاتی را برای وصول به اهداف سازمانهای شان که ارائه خدمات و تولیدات است انجام می دهند و هر دو صرف نظر از نوع خدمت یا محصولشان مدی و سرپرست عملیاتی و اجرائی می باشند .
سرپرستان اشخاصی هستند که در مؤسسات صنعتی با کارگران و سازمانهای دولتی با کارمندان مامور اجرای عملیات به طور دائم در تماس بوده و مستقیماً مسئول عملیات آنها می باشند . در ضمن بیشتر فعالیتهای اجرائی و اصلی سازمان در این منطقه انجام می شود . به عبارت دیگر در این منطقه رؤسای قسمتها، ادارات ، کارگاههای تولیدی ، مدیران بخش ها ، و معاونان آنان قرار دارند که در تماس نزدیک با کارکنان می باشند و مسئول صحن اجرای وظایف و عملیات آنها هستند .
مدیران رده عملیاتی بیشتر وقتشان را با زیردستان ، مقداری از آن با همکارن و اندک زمانی را با ما فوق ها و یا افراد خارج از سازمان می گذرانند.سخن کوتاه اینکه مدیران رده عملیاتی زندگی کاری فعالی را سپری می کنند و بیشتر وقتشان صرف حل و فصل مسائل آنی می شود و برای پرسنل خود مأموریت های کاری خاص تعیین می کنند و باید برنامه عملیاتی ، تفصیلی و کوتاه مدت طرح ریزی کنند .
وظیفه سرپرست ها ، هدایت ، کنترل و توزیع ورودیها ، اجرای فرآیند و تحلیل بازخوردها جهت اصلاح و شناسائی و حل مشکلات است . یک سرپرست یه عنوان عامل ارتباطی میان مدیریت سطوح بالاتر و کارکنان به شمار می رود و باید اهداف ، استراتژی ها و برنامه های کلان تعیین شده را به مرحله اجرا بگذارد .
4- منطقه عملیاتی
وظایف افراد شاغل در این منطقه ، اجرای عملیات اصلی در سازمان ، کارگاه و ... می باشدمانند کارشناسان و کارمندان ، استادان ومدرسان و ...
انواع مکاتب مدیریت
1) مدیریت کلاسیک
- مدیریت علمی
-نظریه مدیریت اداری
-نظریه بوروکراسی (دیوان سالاری)
2) مدیریت نئوکلاسیک ( روابط انسانی )
3) مدیریت سیستم سازمانی
- مدیریت سنتی
- مدیریت مدرن
****************
مكتب كلاسيك
تیلور ، مکتب کلاسیک را پایه گذاری کرد ونظریه او به این صورت بود که
ماشین =انسان
همان طور که برای ماشین هزینه می شود تا در دراز مدت کار کند برای انسان نیز هزینه کنیم تا انگیزه آن از بین نرود .
وی نیازهای اولیه وثانویه را تا حد امکان تامین کرد ولی نیازهای روحی را لازم نمی دانست .
مکتب نئو کلاسیک
دو یا سه دهه بعد از مکتب کلاسیک - دانشمندانی به نام های مایو وماک گریگورمکتب کلاسیک را مورد بررسی قرار دادند مایو دریافت که علاوه بر نیازهای اولیه و ثانویه باید به نیازهای روحی افراد نیز اهمیت داد ه شود .وی به این نتیجه رسید که انسان ماشین نیست. بلکه دارای روح و تفکر بوده .
تعاریف و فرآیند مدیریت
وَجَعلنا مِنهُم اَئمهً یَهدُونَ بِاَمرِنا
برخی از آنان را پیشوایانی قرار دادیم که به فرمان ما مردم را هدایت کنند. آیه 24 سجده
پیامبراکرم (ص):
کسی که متولی امور ده نفر شود ، باید اندیشه چهل نفر را داشته باشد و کسی که مسئولیت اداره چهل نفر را برعهده بگیرد باید عقل و اندیشه چهارصد نفر را دارا باشد .
تعاریف مدیریت :
-مدیریت علم و هنر برنامه ریزی ، متشکل و هماهنگ کردن ، رهبری و کنترل فعالیتهای مختلف به منظور نیل به هدف مشخص است .
- مدیریت عبارت است از هنر انجام دادن کار به وسیله دیگران
- مدیریت کار کردن با و به وسیله افراد و گروه ها برای تحقق هدف های سازمانی می باشد .
- مدیریت عبارت است از فرآیند برنامه ریزی ، سازماندهی ، رهبری ، کنترل و ارزشیابی با استفاده از کلیه منابع انسانی ، مالی ، مادی و اطلاعاتی سازمان به منظور تحقق اثر بخش و کار آمد هدف های آن